Maak kennis met

De award voor de Vrijwaring van Gebrek gaat naar Sander de Kramer als blijk van waardering voor zijn innovatieve manier van hulpverlening en toegewijde inzet voor minderbedeelden, zowel in binnen- als in het buitenland. In 2007 reisde hij als journalist naar Sierra Leone, dat door de Verenigde Naties was uitgeroepen tot ‘de ellendigste plek op aarde’. Hij was diep geraakt door het leed en richtte met Hugo Borst de Sunday Foundation op.

Hun stichting biedt hulp op zogenoemde ‘vergeten plekken’ op aarde en zet projecten op om de ergste nood te lenigen: projecten van hoop. In Sierra Leone haalde Sander de Kramer kindslaven uit de mijnen. Nu gaan ze naar school. Door lokale aannemers zijn intussen meer dan twintig scholen gebouwd voor jongens en meisjes. Voormalige straatprostituees maken nu schooluniformen en oorlogsweduwen krijgen een microkrediet, zodat ze in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Ook heeft hij voor gehandicapten een werkplaats en opleidingscentrum opgericht, waardoor ze een menswaardiger plek in de samenleving hebben.

In gesprek met Sander de Kramer

Wat heeft de award voor je betekent en heeft de award je geholpen met het werk in Sierra Leone en Oekraïne?

Ik ben zo ongelofelijk blij en trots dat ik de Four Freedoms Award voor Vrijwaring van Gebrek heb gekregen. De award heeft me in de schijnwerpers gezet en het helpt me nu enorm met het goede werk dat we doen. Zowel in Afrika als in Oekraïne. Ik heb dankzij de award zoveel media-aandacht gekregen. Daarna ging het los. Bedrijven belden spontaan op dat ze ook graag een school in Afrika wilden sponsoren. Dat is echt te gek. We hebben in Sierra Leone nu 38 scholen mogen bouwen voor de meest kansarme kinderen, zoals wezen, kids met een beperking en voormalig straatmeisjes.

De award heeft er ook aan bijgedragen dat de kachelactie voor Oekraïne een enorm succes is geworden. Ik heb op televisie in Nederland opgeroepen om een kacheltje te doneren aan de oorlogsslachtoffers in Oekraïne. Aan mensen die in kapotgeschoten huizen zaten, in de striemende kou. Mede dankzij de bekendheid die ik heb gekregen door de Four Freedoms Award heb ik er heel veel mensen kunnen helpen. Zoals Julia uit de stad Boetsja, die tijdens de Russische inval haar man heeft verloren. Ik trof deze arme weduwe met haar 7-jarige dochter Masja aan in hun kapotgeschoten flatje. Er zat geen raam meer in het huis. Ze zaten en sliepen letterlijk in de vrieskou. Ik voelde me eerst nederig, want ik kwam 'slechts' een kacheltje brengen. Maar toen Julia me zag, begon ze te huilen en stamelde: "Het gaat niet alleen om de kachel. We beseffen nu ook dat we niet worden vergeten." Ik had kippenvel tot op mijn trommelvliezen.

We hebben, mede dankzij de Four Freedoms Award, 29 vrachtwagens vol kachels naar Oekraïne gebracht. Meer dan 10.000 families en hun buren hebben we verwarmd. Daarnaast hebben we acht ziekenhuizen van generatoren kunnen voorzien, zodat ook de levensreddende operaties konden doorgaan. En we hebben een vluchtelingencentrum opgezet in Kiev. Waar oorlogsslachtoffers uit steden als Cherson, Kharkov en Bachmoet warmpjes bij zitten en van voedsel worden voorzien. De Four Freedoms Award heeft ons werk in de schijnwerpers gezet. We kunnen nu nóg meer betekenen voor de meest kwetsbare mensen.

Wat valt je op in zowel Sierra Leone als Oekraïne? Zie je overeenkomsten?

Ik zie een hoop overeenkomsten tussen Sierra Leone en Oekraïne. Sierra Leone heeft 11 jaar oorlog achter de rug. Veel mensen hebben daarbij alles verloren en zijn tot op het bot getraumatiseerd. Dat geldt ook voor Oekraïne, dat nog steeds dagelijks onder vuur wordt genomen. Het is vreselijk om zo in angst te moeten leven. Het idee dat elke dag je laatste kan zijn... dat went nooit. Er zijn, zowel in Sierra Leone als in Oekraïne, zoveel mensen die hun dierbaren zijn verloren tijdens de oorlog. Maar... ik zie ook de veerkracht van de mensen. De Sierra Leoners hebben zich na de oorlog opgericht. Ze zijn keihard bezig het land weer op te bouwen. Dat doen ze voor de toekomst van hun kinderen. Oekraïne zit helaas nog volop in het oorlogsgeweld. Maar ook daar zie ik de veerkracht. De mensen zeggen letterlijk: "Ons krijgen ze er niet onder. We zullen knokken voor wat we waard zijn". Ik kwam in Oekraïne een vrouw tegen die, hoewel ze zwanger was, naar het front wilde om te vechten. Voor haar land en de kinderen. Hoe sterk en veerkrachtig ben je dan? Dat heeft heel veel indruk op me gemaakt.

Wat wil je onze lezers meegeven?

Mijn boodschap aan iedereen is om eens wat meer om te kijken naar een ander. De maatschappij wordt steeds individualistischer. Maar vergeet in de 'rush van het leven' niet om aan mensen te denken die het minder hebben. Is je buurman slecht ter been? Doe eens de boodschappen voor hem. Voelt je tante zich soms eenzaam? Ga eens met een lekkere cake bij haar op de koffie. "Hallo, tante Tiny. Hoe is het nou met je?". Klein gebaar, groot plezier. Je zult zien hoe enorm dat wordt gewaardeerd. Zoals Jane Goodall ooit tegen me zei: "Together we can make this a better world!"

Kramers hulp was niet altijd zonder risico en ging soms zelfs gepaard met gevaar voor eigen leven. Dit heeft hem echter nooit tegengehouden. Zijn positieve instelling en medemenselijkheid zijn een voorbeeld voor velen in een wereld waarin het individualisme lijkt te floreren.